Als consument word je extra beschermt door het recht, maar waarom eigenlijk? Ten opzichte van de sterke professionele partij, de verkoper, is er in de meeste gevallen sprake van een zwakkere wederpartij, de consument. Een aanzienlijk deel van het consumentenrecht bieden de consument dan ook extra bescherming. Het huidige consumentenrecht is grotendeels tot stand gekomen doordat de laatste jaren veel nieuwe Brusselse verordeningen hiervoor in het leven zijn geroepen. Deze gelden binnen elk land van Europese Unie en de consument kan er een rechtstreeks beroep op doen, zowel in een buitengerechtelijke (een zaak die nog niet bij de rechter ligt) als in een gerechtelijke zaak (een zaak die voor de rechter ligt).
Wat valt er onder het consumentenrecht?
Het consumentenrecht legt alle rechten en plichten voor de consument en verkoper vast. Hierbij gaat het om verschillende onderwerpen. Denk bij voorbeeld aan: het afsluiten van een sport-, energie-, of telefoonabonnement, maar ook aan het afsluiten van een annuleringsverzekering bij uw vakantie of een allriskdekking bij uw autoverzekering.
Vindplaatsen consumentenrecht
Het consumentenrecht wordt in diverse wetten geregeld, zoals in het Burgerlijk Wetboek, in de Energie- en telecommunicatiewet en in de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). Van de wettelijke rechten voor consumenten mag in veel gevallen door de verkoper niet worden afgeweken, zodat de toepassing en de handhaving van consumentenrechten is geborgd.
Rechten & plichten consumenten
Het consumentenrecht regelt de rechten en plichten van zowel consument als verkoper bij het aangaan van een (koop)overeenkomst en is in de praktijk dus voor beide partijen erg belangrijk.
Belang voor de consument
Consumenten kunnen aanspraak doen op vele voor hen beschermende bepalingen, zowel vóór, bij als na het aangaan van een (koop)overeenkomst. Het consumentenrecht is dus allereerst voor jezelf van belang omdat je hierin als consument je rechten, plichten kunt terugvinden.
Belang voor de aanbieder van consumentenzaken
Bovendien is het consumentenrecht voor een professionele verkoper van belang, omdat hij dan ook weet welke consumentenrechten te eerbiedigen. Voor een verkoper is dit van belang omdat hij hierop kan anticiperen bij bijvoorbeeld het verkopen, maar ook het hanteren van promoties of aanbiedingen of het aanbieden van aftersales services, nadat dus een (koop)overeenkomst reeds tot stand is gekomen.
Wanneer ben je consument?
Het consumentenrecht biedt meer bescherming als je als consument partij bent bij een (koop)overeenkomst dan in het geval je geen consument bent. De consument is een maatschappelijk breed begrip en wordt in die context veelal gedefinieerd als een koper of verbruiker van producten en/of diensten. Juridisch echter steekt het echter toch wat nauwer. Je bent een consument als je iets van een professionele verkoper koopt; dat kan zowel in een fysieke winkel als online in een webwinkel. Alleen in die gevallen ben je een consument en spreken we van een consumentenkoop. Ook het kopen van een
Koopovereenkomst & consumentenkoop
Om te weten wanneer je nu consument bent, is eerst van belang te weten wat onder een overeenkomst van koop of verkoop wordt verstaan. Bij een tussen twee partijen tot standgekomen overeenkomst, kan het immers gaan om koopovereenkomst waarbij géén sprake is van een consumentenkoop en een overeenkomst waarbij dit wel het geval is. Zo is een koopovereenkomst tussen 2 particulieren of 2 professionele partijen geen consumentenkoop in de betekenis van de wet. Laten we eerst eens beter inzoomen op het begrip koopovereenkomst. De wet geeft in artikel 7:1 van het Burgerlijk Wetboek (BW) de volgende definitie van een koopovereenkomst:
Koop is de overeenkomst waarbij de een zich verbindt een zaak te geven en de ander om daarvoor een prijs in geld te betalen.
Koopovereenkomst: verplichtingen koper en verkoper
Een koper dient dus een prijs in geld te betalen en de verkoper dient een zaak te geven. Een verkoper dient de koper het volle eigendom van deze zaak te geven.
Voorbeeld 1 Koopovereenkomst
Bij de aankoop van een paar nieuwe schoenen in een winkel kunnen we spreken van een overeenkomst in de zin van de hiervoor genoemde wettekst (7:1 BW). De schoeneigenaar en verkoper heeft hier immers de verplichting om de koper – die hiervoor een prijs in geld betaalt – de schoenen te geven die hij heeft aangekocht.
Voorbeeld 2 Geen koopovereenkomst
In een antiekzaak is de mogelijkheid om reeds gebruikte goederen te ruilen. Stel dat je een nog een oude tv hebt die je wilt ruilen tegen een mooie antieken vaas. Met de antiekeigenaar kom je overeen deze zaken te ruilen. Is er sprake van een koopovereenkomst? Nee. Hier wordt immers geen prijs in geld door de koper aan de verkoper betaald. Op deze ruiling is sprake van een ander soort overeenkomst.
Wanneer komt nu een overeenkomst tot stand?
Artikel 6:217 BW bepaalt dat een overeenkomst tot stand komt als er sprake is van een aanvaarding van een gedaan aanbod. Dit aanbod kan een product of dienst zijn met een bijbehorende prijs en de aanvaarding daarvan dient door de wederpartij te geschieden. Op deze wijze komt elke overeenkomst tot stand, of het nu gaat om een koopovereenkomst tussen een consument en een professionele verkoper, of tussen 2 particulieren of 2 professionele partijen. De totstandkoming van de overeenkomst is dus iets anders dan de definiëring van de verschillende soorten overeenkomsten, zoals die van een koopovereenkomst als genoemd in artikel 7:1 BW.
Wettelijke vorm van een koopovereenkomst
Er gelden geen wettelijke vormvereisten waarin een koopovereenkomst tot stand komt. Dit is anders dan bijvoorbeeld overeenkomsten m.b.t. onroerende goederen. Daar gelden bijvoorbeeld inschrijvingsvereisten in het kadaster of andere registers wil het eigendom overgedragen worden. Dit is niet het geval bij een koopovereenkomst van een roerende zaak; deze kan op elke wijze tot stand komen. Denk bijvoorbeeld aan het per e-mail bevestigen van een voorstel tot koop van een partij schoenen. De koopovereenkomst komt dan dus per e-mail tot stand, zonder dat er verdere restricties van toepassing zijn.
Wanneer is nu sprake van een consumentenkoop?
Nu we weten wanneer een overeenkomst tot stand komt en dat voor het aangaan van een bijzonder soort overeenkomst, de koopovereenkomst bijzondere voorwaarden gelden. Een consumentenkoop is een verbijzondering van de koopovereenkomst, waarbij het evenzeer gaat om een koper en verkoper, maar waarbij dus als extra vereist geldt dat de koper in dit geval een particulier is, een consument die van een professionele verkoper een product koopt. Een consumentenkoop is de koop met betrekking tot een roerende zaak. De koop wordt gesloten tussen een professionele verkoper en een (niet professionele) consument. Zie voor de gehele regeling van de consumentenkoop: artikelen 7:1 t/m 7:50i BW.
Wel of geen consumentenkoop?
In principe gaat het bij een consumentenkoop om een roerende zaak. Echter, o.a. regels voor levering van energie, water en gas vallen ook onder de consumentenregeling. Dit geldt ook voor het leveren van een digitale inhoud die niet op een materiële drager wordt meegeleverd. Denk hierbij aan het laten opmaken of het laten nakijken van een contract of bedrijfsplan, zoals BERGA juridische diensten deze aan een consument kan leveren. Het verlenen van extra service na een koop valt niet onder de consumentkoop, evenzo valt er niet onder het geval dat iemand de ramen tegen betaling schoonmaakt. Deze vallen onder het begrip diensten. Je zou in maatschappelijk opzicht kunnen stellen en verdedigen dat het verkopen en leveren van een contract een dienst is, maar juridisch gezien is er toch sprake van een product, zoals het leveren van gas of water. Het leveren van een product als een contract kent een digitale inhoud als deze via internet of e-mail wordt geleverd aan de consument.
Koop op afstand
Elke overeenkomst kan op afstand worden gesloten en zo tot stand komen. Een op afstand gesloten consumentenkoop, of de levering van een dienst aan een consument, kan worden gedefinieerd als een overeenkomst die wordt gesloten tussen een consument die koper is en die zich op de ene locatie bevindt en een professionele verkoper die zich op een andere locatie bevindt. Het gaat in essentie om 2 partijen die niet in elkaars fysieke aanwezigheid zijn. De verkoper van een product of dienst die op afstand deze aan een consument aanbiedt en verkoopt en hierbij gebruik maakt van een door hem georganiseerd systeem voor verkoop op afstand, tot en met het sluiten van de koopovereenkomst en hierbij uitsluitend gebruik maakt van één of meer technieken voor communicatie op afstand. Dit is het geval wanneer een consument op afstand via een webshop of telefonisch een product of dienst aanschaft.
Consumentenkoop digitale inhoud & herroepingsrecht
Het bestellen door een consument van bijvoorbeeld een product met digitale inhoud van een verkoper, zoals een contract of bedrijfsplan, via een webshop valt zowel onder een consumentenkoop als onder een koop op afstand. Voor de meeste producten geldt het herroepingsrecht, maar niet voor een geleverd product met digitale inhoud, omdat deze veelal gepersonaliseerd zijn en conform de wensen van de consument worden gemaakt. Om die reden vallen aangeboden producten met een digitale inhoud veelal buiten het herroepingsrecht. Volgens Artikel 6:230p BW heeft de consument géén recht van herroeping (ontbinding) bij een consumentenkoop als het gaat om gevallen waarbij er sprake is van:
-de levering van audio- en video-opnamen en computerprogrammatuur (software) waarvan de verzegeling na levering is verbroken;
-als ook de levering van digitale inhoud die niet op een materiële drager is geleverd, voor zover de nakoming van het maken van deze inhoud reeds is begonnen, maar alleen onder de navolgende door de consument te accepteren voorwaarden:
-uitdrukkelijke voorafgaande toestemming van de consument
-de consument heeft verklaard dat hij daarmee afstand doet van zijn recht van ontbinding.
Voor de totstandkoming van de consumentenovereenkomst op afstand moet de consument hierop gewezen worden en dient hij met deze voorwaarden uitdrukkelijk in te stemmen.
Consumentenrecht & toepassingen
Hieronder sommen wij nog enige toepassingen van het consumentenrecht op, zodat kunt zien op welke concrete zaken dit recht van toepassing in het geval u als consument hiermee te maken krijgt.
Het Consumentenrecht is van toepassing en geeft u o.a. rechtsbescherming bij de volgende juridische consumentenzaken:
Andere consumentenzaken
Wilt u van uw online aankoop af?
Heeft u een online consumentkoop gedaan, telefonisch of op straat een contract gesloten? U heeft dan een 14-dagen bedenktermijn, ook wel de termijn voor het herroepen van de aankoop genoemd: de herroepingstermijn. Zoals hierboven gesteld geldt deze dus niet in alle gevallen!
Wilt u van uw winkelaankoop af?
Bij een winkelaankoop mag u niet zomaar het product terugbrengen of ruilen. Dit mag alleen als de verkoper u dit recht eigenhandig heeft verschaft. Vaak doet hij dat onder de voorwaarde als u de aankoopbon kunt tonen en geldt een termijn voor het retourneren of ruilen van het product. Ook kan het zijn dat als u het product binnen deze termijn terugbrengt u het aankoopbedrag terugkrijgt en/of een tegoedbon krijgt.
Uw aankoop deugt niet, is gebrekkig
Maar deugt uw aankoop niet, is deze gebrekkig? Dan gelden er andere beschermingsmogelijkheden. U dient eerst veelal schriftelijk uw beklag te doen en wel binnen een redelijk bekwame tijd (zie hiervoor de voorwaarden van de verkoper). Binnen deze reclame en beklagtermijn dient u schriftelijk aan te geven waarom het product niet deugt of niet werkt en dat u op basis van de uitlatingen van de verkoper bij de aanschaf van het product geheel andere verwachtingen had en ook mocht hebben. Met andere woorden: u beschrijft waarom het product niet voldoet aan uw verwachtingen die op basis van uitlatingen door de verkoper bij als consument zijn gewekt. Het product dient namelijk wettelijk gezien te voldoen aan de eigenschappen die men in het normale maatschappelijke gebruik ervan mag verwachten dat een product die als zodanig bezit. Is het product defect of ontbreekt het product aan eigenschappen die een normaal gebruik ervan tegenhoudt? Dan is het product gebrekkig en juridisch betekent dit dat het product niet voldoet aan het conformiteitsvereiste zoals is neergelegd in artikel 7:17 BW.
In uw schriftelijk beklag richting de verkoper moet u dus goed aangeven waarom het product volgens u niet deugt en gebrekkig is. Vraagt u ook om een oplossing, zodat de verkoper hier alvast rekening mee kan houden. De verkoper dient te reageren op uw beklag en het samen met u oplossen. Doet hij dit niet (adequaat) of reageert hij in het geheel niet op uw beklag, dan kunnen wij juridische advies en bijstand verlenen.
Juridisch advies nodig in uw consumentenzaak, vragen of hulp nodig?
Wij staan u persoonlijk, of telefonisch te woord, of regel zelf makkelijk en snel uw juridisch advies of rechtsbijstand door deze te bestellen in onze webshop.
Neem u gerust contact met ons op door het contactformulier (https://bergajuridisch.nl/index.html#contact) op onze website (www.bergajuridisch.nl) in te vullen bezoek, of bezoek onze webshop (www.webshop.bergajuridisch.nl) om zelf eenvoudig uw juridische zaken te regelen, mail (info@bergajuridisch.nl) of bel ons (06-36331675).
Wij zijn u graag van dienst!
06 363 316 75